08 ອົງປະກອບນິຍາມຂໍ້ມູນເປີດພາກລັດ

ໃນຍຸກທີ່ເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນກຳລັງເປັນແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາທົ່ວໂລກ Open Government Data (OGD) ຫຼື ຂໍ້ມູນເປີດລັດຖະບານ ໄດ້ກາຍເປັນເຄື່ອງມືທີ່ມີພະລັງໃນການປ່ຽນແປງວິທີການບໍລິຫານ ແລະ ການເພີ່ມຄວາມໂປ່ງໃສໃນຂະບວນການຕັດສິນໃຈ.

ຄວາມໝາຍທີ່ແທ້ຈິງຂອງ Open Government Data

Open Government Data ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນການເປີດເຜີຍຂໍ້ມູນລັດຖະບານເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ເປັນການສ້າງລະບົບນິເວດທີ່ຂໍ້ມູນສາມາດໄຫຼວຽນ, ຖືກນຳໃຊ້ຄືນໃໝ່, ແລະ ສ້າງມູນຄ່າເພີ່ມໃຫ້ແກ່ສັງຄົມໄດ້ຢ່າງເຕັມທີ. ຂໍ້ມູນເຫຼົ່ານີ້ຕ້ອງມີລັກສະນະ 8 ຢ່າງທີ່ສຳຄັນ:

1. ຄວາມສົມບູນ (Complete): ຂໍ້ມູນທັງໝົດທີ່ເປັນສາທາລະນະຄວນຖືກເປີດເຜີຍ, ຍົກເວັ້ນກໍລະນີທີ່ມີຂໍ້ຈຳກັດທາງດ້ານກົດໝາຍ ຫຼື ຄວາມປອດໄພ.

2. ຄວາມເປັນຕົ້ນສະບັບ (Primary): ຂໍ້ມູນຄວນເປັນຂໍ້ມູນຕົ້ນທາງທີ່ຖືກເກັບກຳໂດຍລັດຖະບານ, ບໍ່ແມ່ນຂໍ້ມູນທີ່ຜ່ານການດັດແປງ ຫຼື ສະຫຼຸບ.

3. ຄວາມທັນເວລາ (Timely): ຂໍ້ມູນຄວນຖືກເປີດເຜີຍໃນເວລາທີ່ເໝາະສົມເພື່ອຮັກສາມູນຄ່າຂອງມັນ.

4. ການເຂົ້າເຖິງໄດ້ (Accessible): ຜູ້ໃຊ້ທົ່ວໄປສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ຜ່ານອິນເຕີເນັດໂດຍບໍ່ຕ້ອງລົງທະບຽນ ຫຼື ເສຍຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ.

5. ການປະມວນຜົນໂດຍເຄື່ອງ (Machine Processable): ຂໍ້ມູນຄວນຢູ່ໃນຮູບແບບທີ່ຄອມພິວເຕີສາມາດອ່ານ ແລະ ປະມວນຜົນໄດ້ງ່າຍ.

6. ການບໍ່ຈຳກັດການເຂົ້າເຖິງ (Non-discriminatory): ທຸກຄົນສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ເທົ່າທຽມກັນ, ບໍ່ມີການຈຳກັດຕົວຕົນຜູ້ໃຊ້.

7. ມາດຕະຖານທີ່ບໍ່ເປັນກຳມະສິດ (Non-proprietary): ໃຊ້ຮູບແບບຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຕ້ອງພຶ່ງພາເຄື່ອງມືຈາກບໍລິສັດໃດບໍລິສັດໜຶ່ງ.

8. ໃບອະນຸຍາດເສລີ (License-free): ບໍ່ມີຂໍ້ຈຳກັດທາງດ້ານລິຂະສິດ, ໂດຍສະເພາະການນຳໃຊ້ເຊີງພານິດ.